Historie

Hoe het begon…
Hoewel carnaval een heel oud verschijnsel is, kwam het in Berkel-Enschot pas laat op gang. Voor zover bekend, was de eerste initiatiefnemer die het carnavalsfeest nieuw leven inblies de familie Leermakers. Zij organiseerde in 1963 carnavalsfeesten in De Lekpot. Het was meteen één groot succes want per avond werden er zeker 300 honderd kaarten verkocht!

Den Groaten Haomer
Het succes van De Lekpot werkte aanstekelijk, want Berkel-Enschot kreeg in 1968 een heuse carnavalsvereniging: Den Groaten Haomer. Deze “club” werd opgericht in Café Concordia bij Frans en Jeanne Vromans. De naam Den Graoten Haomer is ontstaan toen op een dag een houthakker een grote knoest meebracht. Deze knoest werd het symbool van Den Groaten Haomer. Ook de Prins kreeg de naam ‘Knoest’.

De S.O.K.
1976 werd een historisch jaar voor wat betreft het carnaval: de S.O.K. (Stichting Openbaar Karnaval) werd opgericht. Deze stichting zou er niet alleen voor zorgen dat het carnaval, onder toeziend oog van de Prins, in goede banen werd geleid, maar dat er ook andere carnavaleske activiteiten georganiseerd werden, zoals het Malle Muze Fist en het Tonpraoten. Over het allereerste carnaval dat door de S.O.K. geleid werd, schreef Frits Knibbeler (toenmalig voorzitter van de S.O.K):

“Zo gaat dan karnaval 1977 van start. Een start die voor Berkel-Enschot -het Knollevretersgat- historisch is. Voor het eerst immers heeft karnaval in onze gemeenschap het karakter van een officieel gebeuren. De eerste dorpsprins en de eerste dorpsraad zijn daar de uiterlijke kenmerken van”. (…) “De voorbereidende werkzaamheden zijn achter de rug. Onze Prins, Fons den Irste en zijn gevolg staan voor de niet geringe taak het georganiseerde naar buiten te brengen. Wij wensen hen daarbij veel succes. Inwoners van Knollevretersgat een goed karnaval 1977”.

Het ontstaan van de naam Knollevretersgat
Na de oprichting van de SOK op 24 augustus 1976 moest er ook voor Berkel-Enschot een carnavaleske naam bedacht worden. Om er meer mensen bij te betrekken werd een prijsvraag uitgeschreven – in de Nieuwe Schakel.

Voorwaarden:
– de naam mocht niet gekoppeld zijn aan enkel Berkel of aan Enschot
– niet kwetsend zijn
– er moest iets creatief van te maken zijn
– de naam moest – liefst historisch – “gemotiveerd” worden
– naam mocht niet al in de regio voorkomen

Er kwamen diverse reacties binnen. Uiteindelijk moest gekozen worden tussen: KNOLLEVRETERS(GAT) EN KEIENBIJTERS(GAT) “Gat” zou ook durp kunnen zijn.
De keuze viel op Knollevretersgat. In een boekwerk binnen de heemkundekring wordt de knol als een culinaire lekkernij omschreven en bij dat verhaal wordt Heukelom genoemd. Dus in Heukelom waren knollevreters en Heukelom maakte deel uit van de gemeente. Bijkomend voordeel (waarschijnlijk!) lekker neutraal, niks teveel Berkel, niks teveel Enschot. De inzender was Theo Brekelmans en die is later daarvoor ook onderscheiden.